حذف حجم مبنا و تأثیر آن بر شفافیت قیمتگذاری در بورس
حذف حجم مبنا و افزایش دامنه نوسان، دو اقدام مهم در راستای تسهیل مکانیزم قیمتگذاری و افزایش کارایی بازار سهام به شمار میروند که البته مخالفانی هم دارند. در حالی که موافقان، این اقدامات را برای عمقبخشی و حذف موانع مصنوعی ضروری میدانند، منتقدان نگرانیهایی را در خصوص افزایش نوسانات و ریسکهای کوتاهمدت مطرح کردهاند. حال، سوال اساسی این است که این تصمیمات بنیادین، چه تاثیر مشخص و قابل اندازهگیری بر روند آتی و کلیت عملکرد بازار سهام خواهد داشت؟
حذف حجم مبنا اجازه میدهد کشف قیمت در بورس به صورت شفاف انجام شود
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در پاسخ به سوالی در مورد تاثیر حذف حجم مبنا بر بورس، گفت: «این اقدام یکی از عواملی بود که اجازه میدهد، کشف قیمت در بازار سرمایه به صورت شفاف انجام شود و ما شاهد قیمتهایی متناسب با شرایط و نوسانات موجود بازار باشیم.»
دارابی افزود: «حجم مبنا به خاطر فرمول خاصی که داشت، کشف قیمت عادلانه را کمی به تاخیر میانداخت، به خصوص در مورد شرکتهایی که با توجه به افزایش سرمایههایشان، حجم مبنای آنها به مقدار بسیار زیادی افزایش پیدا کرده بود و این تاخیر عملا بسیار شدیدتر شده بود.» او ادامه داد: «به همین خاطر، این تصمیمی که گرفته شد، عملا هم کارایی بازار را بالا خواهد برد و هم کشف قیمت عادلانه را به درستی و با مطلوبیت بیشتری انجام خواهد داد.»
حذف دامنه نوسان، به آسانی حذف حجم مبنا نیست
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به سوالی درباره تاثیر حذف دامنه نوسان بر بورس، اظهار داشت: «حذف دامنه نوسان، به آسانی حذف حجم مبنا نیست؛ به این خاطر که حذف دامنه نوسان نیازمند بازارگردانهای قوی و پرقدرت است.»
دارابی گفت: «زمانی که بازار سهام با شوک مواجه میشود، باید بازارگردانهایی وجود داشته باشند که منابع قابل ملاحظهای برای کنترل بازار داشته باشند. در غیر این صورت، قیمتها میتوانند نوسان بسیار زیادی داشته باشند.»
تغییر دامنه نوسان نیازمند منابع مالی قابل ملاحظه و افزایش شناوری سهام است
دارابی در ادامه به یک مشکل اساسی دیگر اشاره کرد و گفت: «مشکل دیگری که در مورد دامنه نوسان داریم و کار را سخت میکند، عدم شناوری کافی سهام برخی از شرکتهاست؛ یعنی سهام شناور برخی از شرکتهای ما متاسفانه کم است و همین امر هم باعث میشود، تلاطمهایی که در بازار رخ میدهد، بتواند برای سهامداران آسیبزا باشد.»
هنوز با زمانی که بتوانیم در دامنه نوسان تغییر جدی ایجاد کنیم فاصله داریم
این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: «به نظرم ما هنوز با زمانی که بتوانیم در دامنه نوسان یک تغییر جدی ایجاد کنیم فاصله داریم.»