موج جدید افزایش قیمت مسکن در راه است؟
این در شرایطی است که طبق آمارها و مطالعات انجام شده، در حال حاضر مدت زمان خانه‌دار شدن خانه اولی‌ها حدد ۱۵۲ سال است. براساس گزارشی که چندی پیش منتشر شد، خانوارهای ایرانی با رقم درآمد سال ۱۴۰۲ و میزان پس‌اندازشان می‌توانند بعد از ۵۹ سال صاحب‌خانه شوند؛ این رقم اما برای تهرانی‌ها ۱۵۲ سال است.
روایت‌ها حاکی از آن است که متوسط درآمد خانوارهای شهری کشور در سال گذشته به رقم ۱۶۷ میلیون تومان رسید که با توجه به متوسط هزینه ۱۳۷ میلیون تومانی زندگی در ۱۴۰۲، ایرانی‌های ساکن در مناطق شهری توانستند حدود ۱۸ درصد درآمدشان را پس‌انداز کنند.
شاخص جهانی «مدت زمان انتظار برای صاحب مسکن شدن» که از نسبت قیمت آپارتمان ۱۰۰ مترمربعی به پس‌انداز سالانه به دست می‌آید، با ارقام درآمدی خانوارهای ایرانی در ۱۴۰۲، سنجش شده است. نتایج این سنجش مشخص می‌کند، ماراتن مسکن در کشور به ۵۹ سال در ۱۴۰۲ رسیده است. در تهران اما با وجود این‌که درآمد متوسط خانوارها در سال گذشته بیش از ۲ برابر سطح کشوری بوده، ماراتن مسکن ۱.۵ قرن طول می‌کشد.
تحرکات جدید در بازار مسکن
در میان این آمارها، اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که این اعداد و ارقام مربوط به سال ۱۴۰۲ بوده و در سال ۱۴۰۳ به دلیل افزایش قیمت‌ها در بازارهای موازی چون ارز، طلا و سکه، بازار مسکن هم در شرایط خاصی قرار گرفته است. بنا به گفته سعید لطفی، عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، تحرکات بازارهای موازی نشان می‌دهد که قیمت در بازار مسکن تا پایان سال افزایشی خواهد بود.
او معتقد است: افزایش قیمت در بازارهای موازی از جمله ارز، طلا و خودرو قیمت مسکن را هم بالا برد که در این شرایط احتمال افزایش نرخ حامل‌های انرژی به این عوامل گرانی مسکن اضافه شده است.
لطفی درباره آخرین وضعیت بازار مسکن می‌گوید: در حال حاضر به دلیل کاهش قدرت خرید مردم و افزایش ادامه‌دار قیمت‌ها، در بازار مسکن رکود تورمی حاکم است که این شرایط به هیچ وجه به نفع اقتصاد نیست و در این وضعیت بازار، خانه اولی‌ها از چرخه خرید خانه حذف شده‌اند.
وی متذکر می‌شود: تا زمانی که خانه اولی‌ها وارد چرخه خرید مسکن نشوند، نمی‌توان رونق را در بازار مسکن مشاهده کرد و یکی از موانع اصلی برای ورود خانه اولی‌ها به بازار مسکن، بانک‌ها هستند.
لطفی با اشاره به مدت زمان انتظار خانه اولی‌ها برای ورود به بازار مسکن و خانه دار شدن، عنوان می‌کند: طبق آمارها و مطالعات انجام شده در حال حاضر مدت زمان خانه دار شدن خانه اولی‌ها حدد ۱۵۲ سال است. در حال حاضر نیمی از درآمد خانوار مستاجر صرف هزینه‌های مسکن می‌شود و در شرایطی که درآمد خانوار با تورم همخوانی ندارد، کدام خانواده خانه اولی مستاجر امکان پس‌انداز برای خرید خانه را خواهد داشت؟
وزنه سنگین قیمت مسکن
درباره این شرایط بازار مسکن، داود بیگی‌نژاد، نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک نیزاز آمارهای جدیدی رونمایی می‌کند. او معتقد است که شرایط ساخت‌وساز به هیچ‌وجه مطلوب نیست و این هشداری برای قیمت‌ها در آینده خواهد بود.
بیگی‌نژاد در واکنش به افزایش قیمت بنزین و اثر آن روی بازار مسکن به خبرآنلاین می‌گوید: هنوز تصمیمی درباره قیمت بنزین گرفته نشده که بخواهد در بازار مسکن اثر بگذارد. ما هنوز اثری از این‌که بنزین در اولویت گرانی قرار گرفته، نمی‌بینیم و فقط صحبت‌هایی در این زمینه می‌شود.
وی تصریح می‌کند: همان‌طور که رییس‌جمهور گفتند، باید ببینند کارشناسان در این خصوص چه تصمیم و نظری دارند و بعد از آن، اثر قیمت بنزین و حامل‌های انرژی روی حمل‌ونقل و پس از آن، مسکن را می‌توانیم بررسی کنیم.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک عنوان می‌کند: مسکن همین الان به اندازه کافی از نظر قیمتی سنگین شده و هم این‌که عمق رکود شدید شده است، بنابراین خیلی شاید صحیح نباشد که ما بخواهیم در سطح کارشناسان، نظری در خصوص قیمت‌ها و بازارهای آینده بدهیم و پیش‌داوری کنیم.
پیروزی بازار مسکن در میان سنگین‌وزن‌های قیمتی/ موج جدید افزایشی قیمت مسکن در راه است؟
تعمیق رکود در بازار مسکن
بیگی‌نژاد درباره شرایط بازار مسکن می‌گوید: من در این رابطه شما را به کسانی ارجاع می‌دهم که نیازمند این هستند که سرمایه‌شان را تبدیل به احسنت کنند. ما در حال حاضر شاهد هستیم که مشتری در بازار مسکن وجود ندارد و عمق رکود نسبت به گذشته خیلی عمیق‌تر شده است.
وی می‌افزاید: تعداد کم قراردادها هم حاکی از تایید صحبت ما است؛ این‌که عمق رکود نسبت به قبل افزایش پیدا کرده و دادوستد در این بخش به حداقل‌ها رسیده است.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک تصریح می‌کند: بیشترین قراردادها در حال حاضر مربوط به آپارتمان‌های با متراژ پایین‌تر و قیمت‌ها و منطقه پایین‌تر است.
کاهش شدید ساخت‌وسازها
او همچنین به کاهش شدید ساخت‌وسازها اشاره می‌کند و می‌گوید: ما اگر آمار پروانه‌های ساختمانی که صادر شده را رصد کنیم، می‌بینیم یکی از کم تعدادترین سال‌ها را سپری می‌کنیم. این نشان‌دهنده این است که اگر سازندگانی در حوزه مسکن وجود داشتند، شاید نتوانستند سرمایه‌شان را از بخش ساختمان‌های تمام شده خارج و به تولید اضافه کنند.
نایب رییس اتحادیه مشاوران با اشاره به این‌که کاهش ساخت‌وساز، هشداری به حوزه مسکن است، می‌افزاید: چند عامل در عدم تولید مناسب وجود دارد. ما از ابتدای دهه ۹۰ قوانینی داشتیم که عوامل ایجاد انگیزه و هدایت‌کننده سرمایه به تولید را که مشاوران املاک هستند، از این موضوع دور کرده است.
بیگی‌نژاد عنوان می‌کند: این گروه با وجود این‌که می‌خواهند در جذب و هدایت سرمایه به بخش تولید خدمات‌رسانی داشته باشند، اما ما می‌بینیم قوانینی که تصویب شده، مشاوران املاک را از این موضوع دور نگه داشته است. یعنی تنبیه‌هایی در نظر گرفته شده که مشاوران املاک سعی دارند در این حوزه ورود نکنند.
وی تصریح می‌کند: ما آثار این را می‌بینیم و شاهد هستیم که ساخت‌وساز در شهرها نسبت به قبل بسیار در حداقل است که این‌ها عاملی است در عدم جذب سرمایه و هدایت آن به بخش تولید.
تغییر در هزینه ساخت مسکن
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک درباره افزایش هزینه‌های ساخت مسکن و مصالح ساختمانی می‌گوید: از ابتدای امسال متاسفانه افزایشی بوده است. نمی‌توانیم میزان افزایش را بگوییم، چون در بخش‌های مختلف متفاوت است.
بیگی‌نژاد عنوان می‌کند: مصالح ساختمانی در ماه‌های گذشته دست‌خوش تغییراتی در جهت افزایشی شده است.