دارایی‌های مسدود شده: آیا تتر می‌تواند به ایرانیان دوباره امید دهد؟
همزمان با درگیری‌های اخیر ایران و اسرائیل، بالغ بر ۵۶ هزار میلیارد تومان از دارایی‌های رمز ارزی ایرانیان (معادل پرداخت یارانه ۶۰۰ هزار تومانی به کل جمعیت کشور) توسط شرکت تتر فریز شده است. این دارایی‌ها عمدتاً در قالب ۷۰۰ میلیون تتر و در بیش از ۲۷۰۰ کیف پول نگهداری می‌شده‌اند.
دلیل اصلی این مسدود سازی، قرار گرفتن آدرس‌های کاربران ایرانی در فهرست تحریم شده‌ها عنوان شده است؛ فهرستی که توسط دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC) تنظیم می‌شود. شرکت تتر نیز، به دلیل نگرانی از جریمه‌های احتمالی، ناچار به رعایت این مقررات است. همچنین، تحلیل‌هایی از سوی پلتفرم‌هایی مانند TRM Labs، Chainalysis و Elliptic در شناسایی و برچسب‌گذاری این آدرس‌ها نقش داشته‌اند. در مواردی حتی ارتباط غیرمستقیم یک آدرس با معیارهای تحریمی نیز باعث فریز شدن آن شده است.
براساس داده‌های آن‌چین و بررسی‌های انجمن بلاکچین، در این مدت، برخی آدرس‌هایی که الگوهای تراکنشی مرتبط با کاربران ایرانی داشته‌اند، توسط شرکت تتر وارد لیست سیاه شده‌اند. با این حال، توکن‌های فریز شده از لحاظ فنی همچنان در همان آدرس‌ها قرار دارند، اما امکان انتقال یا استفاده از آن‌ها وجود ندارد. این فرآیند از طریق تابع blacklistAddress در قرارداد هوشمند تتر انجام می‌شود.
با وجود گستردگی این اقدام، شرکت تتر تاکنون هیچ موضع‌گیری رسمی یا شفاف‌سازی عمومی در این باره منتشر نکرده است؛ در حالی‌که در پرونده‌هایی مشابه، مانند مقابله با جرائم سایبری، تتر سابقه صدور اطلاعیه رسمی دارد.
در همین حال، انجمن بلاکچین ایران تأکید کرده که مسدود سازی این میزان از دارایی‌های ایرانیان، هشداری جدی نسبت به ریسک نگهداری سرمایه در استیبل کوین‌های متمرکز مانند تتر است.
در گذشته نیز، در دوران اجرای برجام بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸، بخش‌هایی از دارایی‌های بلوکه شده ایران در بانک‌ها و مؤسسات خارجی آزاد شد. اما پس از خروج آمریکا از برجام، اکثر این امتیازات مجدداً لغو شد. حال مشخص نیست که آیا در چارچوب مذاکرات جدید نیز می‌توان اقدامی مشابه برای تترهای فریز شده انجام داد یا خیر.
براساس قوانین بین‌المللی و مقررات رمز ارزی، رفع فریز دارایی‌ها تنها در صورتی ممکن است که شرکت تتر مجوز رسمی از OFAC دریافت کند. این فرآیند نیازمند احراز هویت دقیق کاربران، اثبات عدم ارتباط با نهادهای تحریمی و ارسال درخواست رسمی به OFAC است.
در همین راستا، اقدام اولیه می‌تواند جمع‌آوری آدرس‌های فریز شده از کاربران ایرانی و ارسال آن‌ها در قالب یک درخواست حقوقی باشد. به‌رغم نبود تأیید رسمی از سوی تتر، اگر گزارش انجمن صحت داشته باشد، باید این اقدام را بزرگ‌ترین فریز دارایی در تاریخ رمزارزهای ایران دانست.