چرا جلوی عرضه خودرو در بورس کالا گرفته شد؟
دو سال پیش، یعنی در سال ۱۴۰۱ خودرو در بورس کالا عرضه شد. این تجربه با استقبال خوبی همراه بود و تعداد زیادی از مصرف کننده‌های واقعی خودرو، با قیمتی بسیار پایین‌تر از بازار آزاد، صاحب خودرو شدند. اما به یکباره با مخالفت شورای رقابت، عرضه خودرو در بورس کالا متوقف شد. اما واقعیت ماجرا چه بود؟ چرا جلوی عرضه خودرو در بورس کالا گرفته شد؟ شورای رقابت به عنوان یک نهاد تنظیم‌گر، مانع است یا تسهیل‌گر؟
به اذعان کارشناسان و فعالان بازار، بورس کالا، در زمان عرضه خودرو، با توجه به تلاطم بازار و کمبود عرضه خودروهای صفر کیلومتر، تحت تاثیر تحریم‌ها،توانست نقشی متعادل کننده در حوزه‌های کشف قیمت و حذف تقاضای غیر مصرفی از بازار خودرو ایفا کند. حال پس از ۲ سال باردیگر وزارت اقتصاد و سازمان بورس و اوراق بهادار، آمادگی خود را برای عرضه دوباره خودرو در بورس کالا اعلام کرده‌اند. موضوعی که هم در بازار سرمایه و در میان سهامداران و سرمایه‌گذاران امید آفرین بوده و هم در بین خریداران مصرفی بازار خودرو مورد توجه بسیاری قرار گرفته است.
بر همین اساس، سنا در مناظره‌ای با حضور آقایان رحیم زارع، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، همایون دارابی، مدیرعامل سبدگردان داریوش و امیرحسن کاکائی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت، به بررسی «عرضه خودرو در بورس کالا» پرداخته است.
شرکت‌کنندگان در مناظره چه گفتند؟
در این مناظره امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم‌وصنعت در این مناظره تاکید می‌کند: در حال حاضر انحصار در صنعت خودرو وجود ندارد زیرا به گفته او ۳۷ شرکت خودروساز در ایران فعال هستند که سهم شرکت‌های ایران خودرو و سایپا در ۶ سال اخیر از ۹۵ درصد به ۷۴ تا ۷۶ درصد از لحاظ تیراژ تولید رسیده است. کاکائی می‌گوید: بورس کالا در شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر کشور، بهترین بستر برای عرضه خودرو است، چون مکانیسم آن شفاف است.
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه هم با اشاره به تجربه عرضه خودرو در بورس کالا و منفعت هم‌زمان ۳ ضلع این مثلث، یعنی: دولت، خودروساز و مصرف کننده می‌گوید: ۷ درصد از تولیدات سال ۱۴۰۱ خودروسازان، یعنی معادل ۶۸ هزار دستگاه خودرو، در بورس کالا عرضه شد که از این فروش؛ ۱.۴ همت سهم دولت از مالیات بر ارزش افزوده بود و ۱۵.۸ همت نیز از جیب واسطه‌گر وارد صنعت خودرو شد و در نهایت به طور کلی ۱۰ همت خودرو ارزان‌تر به دست مصرف کننده رسید. بنابراین تجربه عرضه خودرو در بورس نشان داد؛ قیمت‌ها کنترل می‌شود و برای دولت، تولیدکننده و مصرف کننده نیز منفعت دارد.
رحیم زارع، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم توضیح می‌دهد: با عرضه خودرو در بورس موافق هستم؛ چراکه عرضه خودرو در بورس کالا باعث کشف قیمت واقعی خودرو می‌شود.