بورس دوباره وارد روزهای تاریک شده است
از سال۹۹ به بعد روزهای خوش و روندهای مثبت در بورس به تعداد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. بازاری که هر‌بار بعد از یک روند منفی فرسایشی خواسته جاماندگی از بازارهای موازی را جبران کند و روند مثبتی بگیرد، بلایی از آسمان یا زمین بر سرش نازل‌شده‌است. بازاری که در دولت دوازدهم با ابربحران مواجه شد، در دولت سیزدهم به‌رغم وعده‌‌‌‌‌های فراوان و خبردرمانی‌‌‌‌‌های متعدد روزهای سخت‌‌‌‌‌تری را تجربه کرد.
دولت چهاردهم بلافاصله بعد از به‌دست گرفتن زمام امور با انواع ریسک‌های نظامی و تنش‌های منطقه‌ای مواجه شد. دولتی که با آغوشی که برای اقتصاد بی‌دستور باز‌کرد، امیدها در دل بازار سرمایه را نیز زنده کرد، اما به‌نظر می‌رسد که حالا مجددا کار به خبردرمانی رسیده‌است. وعده‌‌‌‌‌ها اکثرا محقق نمی‌شود. شرایط بیرونی و درونی برای بازار خوب نیست و بورس دوباره وارد روزهای تاریک شده‌است. کارشناسان معتقدند که شرایط فعلی بورس را یک محرک قوی برای جذب پول یا تزریق نقدینگی قابل‌توجه توسط دولت حل می‌کند، دو موضوعی که بعید است به‌وقوع بپیوندد.
از طرفی تا زمانی‌که ریسک سیاسی کاملا برطرف نشود، نمی‌توان انتظار داشت که اثر این موضوع بر بورس کاهش یابد. تنش‌ها یا احتمال ازسرگیری آنها تا گزینه ممکنی در منطقه باشد، سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد از ریسک هرچند کمرنگ دوری کند و سرمایه خود را به بازارهای امنی ببرد. احتمال می‌رود تکلیف این ریسک مهم و تاثیرگذار بر بازار این هفته تعیین شود.
حرکت بعید بورس
برزو حق‌شناس، تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است بورس در کوتاه‌مدت از دو عامل به‌شدت ضربه می‌خورد. او در این‌باره گفت: در درجه اول این ریسک‌های سیستماتیک است که بازار را آزار می‌دهد و برای اینکه بگوییم تاثیر این ریسک‌ها از بازار رفته باید این ریسک‌ها خیلی کمرنگ شوند و واقعا فروکش کنند. نمی‌گویم بازار مثبت نمی‌شود اما تا زمانی‌که این ریسک‌ها فروکش نکند، حرکت جدی از بازار نمی‌توان توقع داشت، چون طبیعتا سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز هستند و تا سایه این ریسک‌ها از بین نرفته سخت است انتظار داشته‌باشیم سرمایه‌گذاران به سمت بازار بیایند، مگر اینکه دولت منابع جدی بیاورد و حمایت قوی کند تا سرمایه‌گذاران مطمئن شوند دولت پشت بازار است مثل اتفاقی که سال98 افتاد. بعد از ترور سردار سلیمانی دولت منابع قوی وارد بازار کرد و سرمایه‌گذاران هم وارد بورس شدند اما در حال‌حاضر دولت مشکلات جدی دارد و بعید است منابعی به بازار تزریق شود.
وی ادامه‌داد: علاوه‌بر ریسک‌های سیستماتیک و با فرض اینکه همین امروز ریسک‌های سیستماتیک کلا فروکش کنند، نرخ بهره بسیار بالاست و الان با وجود اینکه دولت و بانک‌مرکزی ادعا دارند نرخ تورم در حال کاهش است، نرخ بهره در حال مثبت‌شدن است. نرخ بهره بالاست، نرخ تامین مالی بالاست و دولت به‌شدت به‌دنبال تامین مالی است. در حال‌حاضر 60 همت اوراق روی میز است و تا سه‌شنبه 14همت فروش رفته و 50همت دیگر مازاد بر سقف بودجه این هفته به بازار می‌آید. این مسائل مانع حرکت بازار است. آقای همتی می‌گوید؛ نرخ بهره باید کاهش یابد اما چطور وقتی اوراق روی میز است این اتفاق می‌افتد؟
حق‌شناس افزود: طبیعی است که وقتی عرضه اوراق بالا برود نرخ بهره بالا می‌رود و این موارد در کوتاه‌مدت مانع حرکت بازار است. شاید در کوتاه‌مدت مثبت‌های جزئی داشته‌باشیم اما به‌نظر می‌رسد هفته‌جاری هم بازار منفی باشد و تا این دو عامل رفع نشده، انتظار حرکت از بازار داشتن سخت است. الان با وجود این ریسک‌های سیستماتیک اگر دولت بخواهد از بازار حمایت کند حداقل باید 20همت منابع وارد بازار کند، اما چه دولتی؟ همان دولتی که الان 60همت اوراق می‌فروشد و سقف بودجه‌را پر می‌کند 50همت هم مازاد بر سقف می‌دهد و مشخص است که تا پایان سال بالای 300همت بالای سقف بودجه‌دولت اوراق خواهد فروخت.
لزوم ورود محرک قوی
محمد خبریزاد، تحلیلگر بازار سرمایه نیز گفت: عوامل موثر بر بورس هفته آینده را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد، یکی بحث گزارش‌های 6ماهه است که احتمالا در هفته‌جاری سرعت انتشار آنها بالا می‌رود، دومین موضوع پاسخ اسرائیل به ایران است و انتظار می‌رود این موضوع این هفته تعیین‌تکلیف شود. پیش‌بینی می‌شود تا چهارشنبه تکلیف این موضوع مشخص می‌شود و سومین موضوع هم افزایش نرخ نیماست. افزایش این نرخ سرعت گرفته و پیش‌بینی می‌شود این هفته به 49هزار‌تومان برسد.
وی ادامه‌داد: به‌طور کلی بازار دچار یک روند فرسایشی شده و هیچ پولی به سمت آن حرکت نمی‌کند و برای اینکه تغییر روند رخ دهد لازم است محرکی قوی وارد شود و پول را به سمت بازار سوق دهد؛ ابتدا پول فعالان بازار و بعد هم پول موجود در بازارهای موازی. این محرک قوی همچنان رخ نداده و می‌تواند کاهش نرخ بهره، تزریق پول به بازار و... باشد. بازار منتظر جرقه‌ای برای رشد است و تا زمانی این جرقه زده نشود، روند تغییر نمی‌کند و بازار این هفته مانند هفته گذشته خواهد بود، یعنی بازاری منفی با مثبت‌های کم‌رمق یکی دو روزه، ولی در کل تغییر روند آنچنانی در بازار شاهد نخواهیم بود مگر آنکه محرک‌ها در بازار رخ دهد و به ورود پول فعال کمک کند.
این تحلیلگر معتقد است فعلا تمام آنچه شنیده می‌شود خبردرمانی است. او گفت: یعنی وزیر اقتصاد می‌گوید ما نرخ بهره را برنمی‌تابیم ولی در کنار آن شاهد انتشار اوراق در بازار هستیم و شاهدیم نرخ‌های بهره بانکی برای پول‌های درشت همچنان 30 و 31درصد است و همچنان‌که همه اعلام می‌کنند قیمت‌گذاری دستوری بد است اما تکلیف بزرگ‌ترین صنعت که درگیر قیمت‌گذاری دستوری است –خودرو- حل نمی‌شود. البته شایعاتی شنیده می‌شود که سازمان بورس پیگیر عرضه خودرو در بورس‌کالا است تا هم زیان انباشته شدید خودرو بهبود یابد و هم مصرف‌کننده نهایی با حذف واسطه و دلال به خودرو دست پیدا کند اما اینها موانعی دارند و موانعشان مافیایی است و باعث می‌شود این اتفاقات رخ ندهد. خبریزاد گفت: فعلا همه‌چیز در حد خبردرمانی است و این بازار با خبردرمانی به‌جایی نمی‌رسد، شاید یک روز مثبت شود ولی اثر ماندگاری بر بازار ندارد. بازار باید ببیند قانون‌گذار و نهاد ناظر چه چیزی در چنته برای بازار دارند و تا این را نبیند پول وارد نمی‌شود و هفته‌جاری اگر محرکی قوی نداشته باشیم، روندی مشابه هفته‌های گذشته خواهیم‌داشت.
