افزایش سرمایه گذاری صندوق های درآمد ثابت در سهام، بورس را نجات می‌دهد؟
صندوق های درآمد ثابت یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که عمده دارایی‌های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت، مانند اوراق قرضه دولتی، اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌کنند. بخشی از دارایی‌های این صندوق‌ها نیز در سهام سرمایه‌گذاری می‌شود.
سازمان بورس به تازگی در راستای حمایت از معاملات سهام و کمک حقوقی‌ها به رونق دوباره دادوستد سهام شرکت‌ها، نسبت به افزایش نصاب یا میزان سرمایه‌گذاری صندوق های درآمد ثابت تا سقف 15 درصد اقدام کرده است. اما آیا این اقدام نجات‌بخش است؟
پیشتر نیز در دوره‌ای که سهامداران در بحبوحه پس‌لرزه‌های ریزش تاریخی سال 99 به سر می‌بردند، سازمان بورس چنین اقدامی را در دستور کار قرار داده بود که اثر چندانی نداشت. آیا اکنون شرایط متفاوت است این نسخه جواب می‌دهد؟
افزایش 5 درصدی سرمایه‌گذاری درآمد ثابت‌ها در سهام کمکی به صعود بورس نمی‌کند
هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با ابلاغیه سازمان بورس در خصوص افزایش نصاب خرید سهام توسط صندوق‌های درآمد ثابت از 10 درصد به 15 درصد و کاهش خرید سپرده دولتی توسط این صندوق‌ها گفت: «متاسفانه سازمان بورس مدام در حال آزمون و خطاست. سازمان بورس در مصوبه سه شنبه 24 مهر ، سقف سرمایه گذاری صندوق های درآمد ثابت را در گواهی های سپرده بانکی به حداکثر 35 درصد کاهش داد. بسیاری از افراد فکر می کنند که این سیاست موجب صعود بورس خواهد شد، که این تفکر خنده‌دار است.»
او ادامه داد: «این اقدام در راستای فروش اوراق دولتی اتخاذ شده است؛ اما چرا؟ در واقع سقف سرمایه‌گذاری صندوق های درآمد ثابت در سهام و حق تقدم به میزان 15 درصد افزایش داشت. اما سقف سرمایه گذاری صندوق های درآمد ثابت در گواهی سپرده و سپرده های بانکی از 40 درصد به 35 درصد کاهش یافته که عدد قابل توجهی در جهت تکان دادن بازار و جمع آوری صفوف فروش نیست.»
آزادسازی 30 همت از منابع درآمد ثابت‌ها جوابگوی حمایت یک روزه هم از بورس نیست!
این کارشناس بازار سرمایه گفت: «تعداد صندوق هایی که حد نصاب 40 درصدی دارند کم است. اگر این حد نصاب کنترل شود و به 35 درصد برسد، در نهایت 20 تا 30 همت نقدینگی آزاد می شود. با توجه به مشکلات عدیده بورس این عدد کوچک، حتی جوابگوی حمایت یک روزه از بازار سهام نیست.»
ارتقای میزان خرید سهام توسط درآمد ثابت‌ها برای نجات صندوق‌های سهامی است
خاوری بیان کرد: «ارتقای 5 درصدی میزان خرید صندوق های درآمد ثابت نیز برای خرید سهام و حق تقدم، به دلیل نجات و کاهش زیان صندوق های سهامی است. چرا که این صندوق ها دچار زیان هنگفتی هستند که با این اقدام می‌توانند منابع صندوق های درآمد ثابت خود را به صندوق های سهامی خود تزریق کنند تا مقداری از ضررشان کاهش یابد.»
اقدامات سازمان بورس برای حمایت از بازار نمادین و بی‌اثر است
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «این تصمیم در کوتاه مدت هیچ اثری بر بازار سهام ندارد، چراکه دامنه نوسان محدود و سایه یک‌سری از ریسک ها هم هنوز از سر بازار برداشته نشده است. همچنین بسته حمایتی خوبی برای این بازار اعلام نشده است.»
وی ادامه داد: «در همین حال، طی این مدت انتقاد های بسیاری از آقای صیدی، رئیس سازمان بورس بعد از کاهش دامنه نوسان شد مبنی بر اینکه کار مفیدی برای بهبود بازار صورت نگرفته است. به نظر من این اقدام هم نمادین بود برای اینکه گفته شود رئیس سازمان بورس اقدامی را برای بهبود وضعیت بازار انجام داد.»
خاوری تصریح کرد: «این مصوبه هم منابع قابل توجهی را برای حمایت از بازار سرمایه آزاد نمی‌کند و صرفا منابعی را از این کاسه به آن کاسه می‌ریزیم و پول جدیدی وارد بازار نمی‌شود.»
مصوبه تغییر نصاب سرمایه‌گذاری در درازمدت به درآمد ثابت‌ها فشار وارد می‌کند
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: «این مصوبه صرفا فشاری را بر صندوق های درآمد ثابت آن هم در درازمدت وارد خواهد کرد. از طرف دیگر، کاهش سقف سرمایه گذاری صندوق های درآمد ثابت در سپرده های بانکی اقدامی است که هیچ فردی نمی‌تواند قاطعانه بگوید که به نفع بورس است یا به ضرر این بازار. به نظر من این اقدام بیشتر به نفع نظام بانکی است تا بورس؛ چراکه سبب کاهش بهای تمام شده بانک ها خواهد شد که برای آنها خوب است. یک مقداری از پول هم که از صندوق‌ها آزاد می‌شود لزوما به سمت خرید سهام حمایت از بازار نمی‌رود و آنقدر محدود است که عدد قابل توجهی برای بورس نیست.»
خاوری اضافه کرد: «این پول هم ممکن است درست هدایت نشود و از سمت دیگر، نهادهای مالی که صندوق‌های سهامی دارند، این پول را به صندوق‌های سهامی خود می‌برند.»