چرا قیمت دلار نیما به یکباره افزایش پیدا نمیکند؟
بازار سرمایه در سومین روز معاملاتی هفته، بیش از ۲۳هزار واحد ریزش در شاخصکل را بهثبت رساند و شاخصکل هموزن نیز بیش از ۶هزار واحدافت ارتفاع داشت که بسیار قابلتوجه و بزرگ است. سرعت رشد دلار نیمایی مانند گذشته است و افزایش چندانی در آن مشاهده نمیشود، همچنین یکی از متغیرهای مهم در بازار پول، یعنی نرخ بهره، مسیر گذشته خود را ادامه میدهد و بهنظر میرسد دولتمردان و سیاستگذاران، در حال رصد متغیرهای برونمرزی و ایجاد یک ساختار اقتصادی مساعد برای افزایش سرعت رشد نرخ دلار نیما و کاهش نرخ بهره هستند، چراکه افزایش ناگهانی دلار سامانه نیما و تکنرخیشدن قیمت ارز در یک مرتبه میتواند شوک اقتصادی به برخی از بخشهای اقتصادی وارد کند و از طرف دیگر کاهش ناگهانی نرخ بهره باعث ورود ناگهانی پول و نقدینگی به سایر بازارهای موازی بازار پول شود.
ماههای آینده وضعیت متغیر مهم یعنی انتخابات آمریکا تا حدودی مشخص خواهد شد و دولت چهاردهم نیز با توجه به نتیجه آن قصد دارد ساختار اقتصادی را طراحی کند. مشخصشدن وضعیت انتخابات ایالاتمتحده آمریکا و کاهش تنشهای سیاسی و برونمرزی در منطقه خاورمیانه میان رژیم صهیونیستی و کشور لبنان، میتواند وضعیت توافق بینالمللی را شفافتر کند. بهنظر میرسد در صورتیکه با حصول توافق سیاسی و اقتصادی، تحریمهای اقتصادی برداشته شوند و درآمدهای صادراتی ایران از محل فروش محصولات نفتی و غیرنفتی افزایش پیدا کند، دولت بهتر میتواند در مورد ساختار اقتصادی در داخل کشور و ایجاد یک ریل متفاوت با گذشته، تصمیمگیری کند. تعیین ساختار اقتصادی و تغییر ریل در سیاستگذاری بهخصوص در زمینه نرخ بهره سپردههای بانکی و تکنرخیشدن قیمت ارز، مستلزم کاهش تنشهای بینالمللی و رفع تحریمهاست.
محمدعلی احمدزاده اصل، کارشناس بازار سرمایه در مورد افزایش نرخ اوراق خزانه اسلامی، یا همان اخزا گفت: با توجه به اینکه بخشهای مختلف اقتصادی نیازمند نقدینگی و تامین منابع هستند، نرخ اوراق خزانه اسلامی یا همان اخزا کمی افزایش پیدا کرد. بهعنوان مثال بسیاری از بانکها ناتراز هستند، صنایع و کسبوکارهای خرد نیز از کمبود نقدینگی رنج میبرند. با توجه به تورم بالایی که در کشور وجود دارد، بهطور طبیعی نرخ اوراق اخزا میتواند یک روند افزایشی را در پی بگیرد و سیاستگذاران باید در این رابطه چارهای بیندیشند. افزایش تقاضای پول در بازار باعث افزایش نرخ این اوراق در بازار شدهاست و در نهایت، این نرخ روی سایر بازارها تاثیر خواهد گذاشت.
کارشناس بازار سرمایه ادامهداد: همیشه نرخ بازدهی بدونریسک در بازار پول، تاثیر منفی و معکوسی بر بازار سرمایه داشتهاست و مردم نرخ حداقلی بازدهی در اوراقبهادار بادرآمد ثابت و بازدهی نزدیک به تورم را به بازدهی با ریسک در بازار سهام ترجیح میدهند.با توجه به اینکه بازدهی بازار سرمایه در چهار سالگذشته، بازدهی قابلقبولی نبوده و یک روند آزاردهنده داشتهاست، نرخی که اوراق اخزا دارد، منجر به خروج سرمایه سرمایهگذاران ریسکگریز از بازارهای با ریسک به سمت این اوراق میشود.
وی افزود: با توجه به ادعای وزیر امور اقتصادی و دارایی، دکتر عبدالناصر همتی، مبنیبر تورمی نبودن افزایش نرخ دلار نیما، بهنظر میرسد این ادعا بهطور کامل، صحیح و قابلقبول است و افزایش نرخ دلار نیمایی و نزدیکشدن آن به قیمت دلار در بازار آزاد، باعث کاهش سفتهبازی و فعالیت دلالان خواهد شد. تکنرخیشدن قیمت دلار، باعث واقعیترشدن قیمت محصولات صنایع و افزایش سودآوری و بازدهی بنگاهها خواهد شد. نتیجه تکنرخیشدن قیمت دلار به نفع تمامیت اقتصاد و بازار سرمایه خواهد شد.
احمدزاده علت اصلی عدمسرعتگرفتن نرخ رشد دلار نیمایی را تشریح کرد و گفت: روند آرام رشد نرخ نیما و رفتن به سمت تکنرخیشدن، به دلیل احتیاط سیاستگذاران و تصمیمگیران اقتصادی است و بهنظر میرسد که سیاستگذار نسبت به افزایش ناگهانی یا شتاب گرفتن در رشد نرخ دلار نیمایی و واردشدن شوک اقتصادی در پی آن، نگران هستند، در صورتیکه افزایش رشد سرعت نرخ نیما، باعث افزایش و تقویت صادرات و قدرت تولیدی شرکتها خواهد شد و نتیجه آن، بهبود عملکرد تمام اقتصاد کشور را در پی خواهدداشت.
سیاست انقباضی تا چه زمانی تداوم دارد؟
آراد پورکار، کارشناس بازار سرمایه در مورد اصلاحی که بازار سرمایه در دوشنبه، سومین روز معاملاتی هفته بهثبت رساند، گفت: اصلاح امروز به این علت است که ریسکهایی که بازار سرمایه را در روزهای گذشته تهدید میکردند، مانند تنشهای نظامی و سیاسی برونمرزی در منطقه، هنوز وجود دارند و بهطور کامل برطرف نشدهاند. بهمعنای دیگر، بازار در وضعیت کنونی، یک نوسان ادامهداری خواهدداشت تا وضعیت آن در آینده تعیینتکلیف و افق آتی خود را شفافتر مشخص کند.
وی افزود: با توجه به رشد دلار نیمایی، بهنظر میرسد که در صورت کاهش ریسکهای سیستماتیک، بازار سرمایه بتواند یک رشدی را بهثبت برساند و افق مناسبی را برای آن متصور هستیم، چراکه شرکتهای صادراتمحور که درآمد دلاری دارند، سودآوری بهتری را بهثبت خواهند رساند، گزارش 6 ماهه برخی از شرکتها هم قابلقبول بودهاست. با توجه به نزدیکشدن به انتخابات آمریکا، رفتار کمنوسان و خنثی بازار سرمایه میتواند ادامهدار باشد تا متغیرهایی مانند دلار نیما، نرخ بهره و تنشهای برونمرزی و انتخابات آمریکا مشخص شوند و امید وجود دارد تا با مشخصشدن وضعیت انتخابات آمریکا در برخی از ایالتهای مهم، بازار سرمایه ایران نیز در اواسط ماه آبان، بتواند یک تغییر و تحرکی داشتهباشد.
کارشناس بازار سرمایه در مورد افزایش نرخ اوراق اخزاو ابطال آن توسط سازمان بورس و اوراقبهادار و تداوم نرخ بهره گفت: باید توجه داشت که پیش آمدن تیم جدید اقتصادی، نرخ بهره و نرخ اوراق اخزا در همین حدود بودهاست و در برخی از دورههای زمانی، فعالان و سرمایهگذاران بورسی، نرخهای بالاتری در اوراق اخزا مشاهده کردهاند. صندوقهای سرمایهگذاری در اوراقبهادار بازدهی با درآمد ثابت حوالی 33درصد را بهثبت رساندهاند، در صورتیکه این نرخ اعداد 36 یا 37درصد را ببیند، ممکن است بازار یک پله به سطوح پایینتر نزول کند.
پورکار دلایل تداوم نرخ بهره در حوالی 30درصد و عدمکاهش آن به سطوح پایینتر را تشریح کرد و گفت: تیم جدید اقتصادی، دولت را با نرخ بهره بالا تحویل گرفتهاست و بهنظر میرسد که دولت چهاردهم نیز سیاست انقباضی را تا زمان مشخصشدن وضعیت توافق ادامه دهد، در صورتیکه مصاحبه فعالان بازار سرمایه را در رسانهها رصد و دنبال کنیم، رشد دلار نیما توام با کاهش نرخ بهره میتواند موتور محرک بازار سرمایه باشد و کاهش نرخ بهره مستلزم ایجاد یک چشمانداز مثبت در ساختار اقتصادی است تا دولت وضعیت را برای کاهش نرخ بهره مساعد ببیند. این موارد مذکور، دلایل عدمکاهش نرخ بهره و نوسان کم در حوالی 33درصد و 30درصد خواهد بود.