جلسات بی‌نتیجه درباره گندم
خرید تضمینی کالاهای اساسی نظیر گندم، جو، کلزا و ... به جهت حمایت از کشاورزان، سالانه توسط دولت انجام می‌شود. بنابراین کشاورزان انتظار دارند که مطالباتشان به‌موقع پرداخت شود و نرخ خرید تضمینی این محصولات به‌ویژه گندم قبل از شروع سال زراعی مشخص شود تا کشاورزان بتوانند برای کشت محصولات مورد نظر برنامه‌ریزی کنند. اما در سال جاری به دلایل مختلف مطالبات کشاورزان به‌موقع پرداخت نشده و از طرفی قیمت خرید تضمینی گندم هم هنوز مشخص نشده که این امر چالش‌های زیادی را برای این قشر ایجاد کرده است.
جلسه‌ای که به نتیجه نرسید
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی تسنیم، 11 شهریور 1403، اولین نشست رسمی شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی برای تعیین قیمت نرخ خرید تضمینی 32 محصول اساسی، به‌ویژه گندم، برگزار شد. در این نشست رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزیر امور اقتصاد و دارایی و شش تن از نمایندگان کشاورزان حضور داشتند.
غلام‌رضا نوری، وزیر جهاد کشاورزی، درباره زمان تعیین نرخ خرید تضمینی گندم توضیح داد: براساس قانون، شورای قیمت‌گذاری و اعلام سیاست‌های حمایتی باید تا پایان تیرماه نرخ خرید تضمینی گندم را اعلام می‌کرد.
او درباره نتیجه این جلسه عنوان کرد: از آنجایی که در جلسه برگزارشده اختلاف نظر کارشناسی زیاد بود، به همین دلیل تصمیم بر این شد که در چند روز آینده جلسه‌ها ادامه داشته باشد تا در جلسه اصلی شورا، تصمیم نهایی اتخاذ شود.
پرداخت مطالبات گندمکاران؛ چالشی ادامه‌دار
با وجود نزدیک شدن به سال زراعی جدید، همچنان بدهی گندمکاران به صورت کامل پرداخت نشده و نهاد‌های مربوطه در تلاشند تا بدهی‌ها به صورت کامل پرداخت شود. چراکه چندی پیش سیده طیبه حسینی، رئیس سازمان هدفمند‌سازی یارانه‌ها اعلام کرد که طی هفته جاری 26 هزار و 500 میلیارد تومان از مطالبات گندمکاران پرداخت شده است.
علی قلی‌ایمانی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران، درباره میزان خرید تضمینی گندم و پرداخت مطالبات گندمکاران در گفت‌‌وگو با تجارت‌نیوز تصریح کرد: میزان خرید تضمینی گندم توسط دولت تا تاریخ 13 شهریور 1403، بیش از 11 میلیون و 850 هزار تن بوده است که البته آمار ثابت نیست و هر لحظه در حال تغییر است. بهای این مقدار گندم 208 همت است که با پرداخت 26 هزار 500 میلیارد تومان از مطالبات گندمکاران طی هفته جاری، 121 همت از بدهی گندمکاران پرداخت شده و همچنان 87 همت از بدهی گندمکاران پرداخت نشده است.
گندمکاران با چه چالش‌هایی دست‌وپنجه نرم می‌کنند؟
یکی از مواردی که در بحث کشاورزی به‌ویژه کشت محصولی نظیر گندم اهمیت دارد، برنامه‌ریزی است. از آنجایی که در ایران خرید تضمینی گندم توسط دولت انجام می‌شود، پس باید مطالبات کشاورزان به‌موقع پرداخت و نرخ خرید تضمینی هم در زمان معین خود اعلام شود. در صورت به تعویق افتادن هر یک از این موارد چالش‌های مختلفی برای کشاورزان ایجاد می‌شود. چراکه کشاورز باید مواردی نظیر کود، بذر، بستر برای کشت و ... قبل از شروع سال زراعی فراهم کند. از طرفی پرداخت نشدن مطالبات باعث ایجاد فشار مالی برای کشاورزان می‌شود که نتیجه این امر افت تولید است. علاوه بر این، به تعویق افتادن اعلام قیمت خرید تضمینی هم یک چالش برای این قشر است. چراکه درصورت به موقع اعلام نشدن قیمت خرید تضمینی، کشاورزان به‌ویژه گندمکاران نمی‌توانند به درستی برای کشت خود برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کنند. در نهایت تمام این موارد می‌تواند عاملی برای افت کیفیت تولید، کاهش تولید و کاهش انگیزه کشاورزان برای کشت محصولات مورد نظر به ویژه گندم شود.
براساس این گزارش، از آنجایی که سال زراعی از اواخر شهریورماه تا اوایل مهرماه آغاز می‌شود، بنابراین قیمت خرید تضمینی هم طبق قانون باید تا اواخر تیرماه اعلام می‌شد تا کشاورزان با بررسی مواردی نظیر صرفه اقتصادی، برای کاشت یک محصول برنامه‌ریزی کنند. اما عدم اعلام به‌موقع نرخ خرید تضمینی، تعویق در پرداخت مطالبات گندمکاران و ... باعث ایجاد نگرانی و فشار مالی برای گندمکاران شده. بر همین اساس دولت باید در راستای حل تمام این مشکلات در سریع‌ترین زمان ممکن اقدامات لازم را انجام دهد.