تکرار خاطرات تلخ کانال ۲ میلیونی شاخص بورس
دومین روز از سال جدید برای بورس تهران شروعی آرام داشت و پس از یک رنج مثبت قدرتمند در برخی گروه‌ها همچون پالایشی و فلزی‌ها، با افزایش نسبتا زیاد فشار فروش همراه شد و رنگ نهایی نقشه معاملات به سمت قرمز حرکت کرد. اگرچه انتظار نمی‌رفت که بازار امروز بتواند روز پرقدرتی را به ثبت برساند اما اختلال در هسته معاملاتی بازار فرابورس موجب شد تا بخش عمده‌ای از فروشندگان دست به کار شوند و برای جلوگیری از اتفاقات غیرقابل کنترل، سهام خود را به هر قیمتی به فروش برسانند. در این میان البته برخی عوامل دیگر نیز دست داشتند که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
بورس امروز در حالی کار خود را به پایان رساند که با تکرار خاطره‌ای بد برای اهالی بازار سرمایه همراه بود و شگفتی‌های جالبی را همراه خود داشت به طوری که معاملات برخی سهام به جای 3.5 ساعت، نزدیک به 6 ساعت به طول انجامید و پایان آن نیز با عملکرد خوبی همراه نبود. شاخص کل بورس هرچند امروز توانست رشد 1.02 درصدی را به ثبت برساند و پس از گذشت 31 ماه بار دیگر به بالای کانال 2 میلیون واحدی برسد اما از میانه کار قیمت‌ها عقب‌گرد کردند و بخشی از رشد نماگر بازار پس گرفته شد به طوری که در سمت کوچک‌ها، شاخص هم‌وزن در نهایت یک کاهش 0.01 درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات خرد سهام طی معاملات امروز در عدد 8792 میلیارد تومان ایستاد و شاهد خروج 5 میلیارد تومانی سرمایه از سمت کدهای حقیقی بودیم که البته این اعداد به دلیل اختلالات موجود با انحراف از مقدار اصلی همراه هستند.
ناتوانی در رفع مشکل پس از سه سال تجربه
همانطور که در بالا اشاره شد، بورس امروز روند نسبت خوبی را سپری می‌کرد و در برخی گروه‌ها شاهد معاملات پرقدرتی بودیم که ناگهان اختلال در هسته معاملاتی بازار فرابورس کار را برای کنترل این تقاضا سخت کرد. تقریبا نیمی از معاملات گذشته بود که به وضوح مشکل در روند معاملاتی سهامی که در بازار فرابورس حاضر هستند مشاهده شد و کار به جایی کشید که در نهایت مدیریت عملیات بازار فرابورس طی اطلاعیه‌ای عنوان کرد که به دلیل وجود برخی مشکلات در معاملات که اغلب آن‌ها در بخش سفارشات بوده، مجبور است به صورت خودکار برخی از این سفارش‌ها را لغو کرده تا مشکلی در انجام معاملات صورت نگیرد و هسته بتواند به درستی کار خود را ادامه دهد. از این رو بسیاری از نمادها معاملاتشان قطع شد و پس از مدتی با رنگ سرخ آغاز به کار کرده و تا ساعت 15 نیز به کار خود ادامه دادند.
این موضوع که حذف برخی سفارشات که طبق شواهد نیز اکثر آن‌ها در سمت خرید بود، بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار را بر آن داشت که به نوعی دستکاری در معاملات صورت گرفته و بهتر بود که فرابورس به جای تمدید زمان، به طور کلی معاملات امروز را لغو می‌کرد زیرا این اتفاق باعث شد تا روند روزانه بازار و سهام دچار تغییر شده و نمادها به محدوده منفی وارد شوند. به هرحال مشکل هر چه که بود نشان می‌دهد با گذشت سه سال از روزهای اوج بازار که پر از خاطرات اینچنینی برای اهالی بازار سرمایه بود، همچنان زیرساخت بورس تهران قادر به کنترل افزایش حجم معاملات نیست و افزایش نسبی تقاضا منجر به ایجاد اختلالات بسیاری می‌شود. چه در سال 99 در اوج تقاضا برای خرید سهام و چه دوران ریزشی سنگین بازار که سهامداران تلاش بسیاری برای فروش سهام خود می‌کردند، این مشکلات اتفاقات بسیار ناگواری را رقم زد و عدم رفع این مشکل باعث می‌شود تا نااطمینانی دوباره‌ای حواشی بازار سهام ایجاد شده و مانع از رونق گرفتن دوباره بورس تهران شود.
صعود نوبتی در انتظار گروه‌های بورسی؟
یکی از عوامل تاثیرگذار بر معاملات امروز بورس تهران که موجب رشد بیش از یک درصدی نماگر اصلی تالار شیشه‌ای شد، خبری بود که اواسط روز گذشته برای گروه پالایشی منتشر شد و توانست با وجود تمام چالش‌های بازار امروز، نمادهای این صنعت را تا صف خرید نیز همراهی کند. روز قبل و پس از اتمام معاملات بورس تهران خبر آمد که نرخ فرآورده‌های نفتی ویژه داخلی در نیمه اول فروردین ماه براساس دلار 35007 تومانی تعیین خواهد شد و این در حالی است که در اسفند ماه نرخ دلار برای این محصولات 28370 تومان لحاظ شده بود که نشان از یک رشد بیش از 23 درصدی دارد و می‌تواند تاثیر بسزایی بر سودآوری شرکت‌های پالایشی بگذارد که این اثر در صورت‌های مالی فصل بهار 1402 قابل مشاهده خواهد بود. این موضوع باعث شد که پس از گذشت نزدیک به یک ساعت از شروع معاملات روز جاری، به یک باره شاهد رنج‌های مثبت قدرتمندی در نمادهای پالایشی و رسیدن آن‌ها به صف خرید باشیم.
این اتفاق که نمونه آن در روزهای کاری گذشته نیز برای برخی از صنایع دیگر همچون گروه فلزی و سیمانی با معاملات پررونق در بورس کالا، رخ داده بود، می‌تواند به مرور در دیگر گروه‌ها نیز خودنمایی کند و بسیاری از صنایع که شاید در رالی صعودی اخیر منفعل بوده‌اند، مورد توجه بازار قرار گیرند. از سمتی نگاه به وضعیت نرخ دلار بازار آزاد که طی روز جاری تقریبا بدون تغییر و در کانال 50 هزار تومانی نوسان می‌کند و نرخ تورمی که در یک سال گذشته (طبق آماری که امروز بانک مرکزی اعلام کرد) عدد 46.5 درصد را به ثبت رسانده است، نشان می‌دهد که بورس تهران با توجه به عدم ثبت بازدهی همسان با رقبای خود طی سال 1401، پتانسیل بالایی برای جذب تقاضای خرید سهام دارد.