بازار گوشیهای همراه در ایران: نگاهی به قیمتهای بالا و چالشهای اقتصادی
بازار گوشیهای همراه در ایران همچنان در سطوح قیمتی بالا و در مراتب فوقانی به فعالیت خود ادامه میدهند. این روند که بیش از آنکه نشانی از رونق و قدرت خرید عمومی باشد، بازتابی از شرایط تورمی و بیثباتی اقتصادی کلان است، باعث شده تا کالاهای دیجیتال به ویژه گوشیهای هوشمند، نقش داراییهای نیمهبادوام را ایفا کنند. در چنین فضایی، خرید و فروش این کالاها نه تنها برای رفع نیاز روزمره که به عنوان یک راهکار حفظ ارزش پول در نظر گرفته میشود و همین نگاه، تقاضای اسمی را در سطوحی بالاتر از توان واقعی جامعه نگه داشته است.
یکی از محرکهای اصلی این وضعیت، افزایش قابل توجه نرخ ارز است. قیمت دلار که به عنوان شاخصی کلیدی برای قیمتگذاری واردات عمل میکند، مستقیم بر روی بهای تمامشده گوشیهای وارداتی اثر میگذارد. با صعود قیمت دلار، هزینهٔ واردات قطعات و گوشیهای آماده به سرعت افزایش یافته و این افزایش هزینهها بیدرنگ و به طور کامل به مصرفکننده نهایی منتقل میشود. در نتیجه، بازار شاهد یک چرخهٔ معیوب است یعنی هر جهش ارزی بهصورت آنی در قفسهٔ فروشگاهها و بازارهای آنلاین نمایان میشود.
مشکلات ساختاری و افزایش هزینههای جانبی
در کنار عامل ارز، باید به چالشهای پیچیدهٔ واردات و محدودیتهای رسمی و غیررسمی نیز اشاره کرد. مشکلات نقل و انتقال ارز، مجوزهای وارداتی و نوسانات در سیاستهای گمرکی، همواره بر نااطمینانی موجود در زنجیرهٔ تأثیر میافزایند. این نااطمینانی به صورت حق ریسک بالایی در قیمتها محاسبه میشود و سود بیشتری را برای توزیعکنندگان و فروشندگان به همراه میآورد تا خطرات احتمالی پیشرو را پوشش دهند. این امر نیز سهم دیگری در گرانی دائمی محصولات دارد.
از سوی تقاضا نیز شاهد تغییر الگوی مصرف هستیم. با توجه به قیمتهای سرسامآور، بسیاری از مصرفکنندگان به سمت خرید گوشیهای کارکرده یا مدلهای میانرده و اقتصادیتر سوق پیدا کردهاند. با این حال، حتی قیمت این دسته از محصولات نیز به نسبت گذشته افزایش چشمگیری داشته است. این تغییر الگو، اگرچه حجم معاملات محصولات پرچمدار را کاهش داده، اما همچنان کل بازار را در حباب قیمتی بالایی نگه داشته است، چرا که حتی کالاهای جایگزین نیز از تبعات افزایش نرخ ارز و هزینههای جانبی در امان نماندهاند.
در جمعبندی میتوان گفت بازار گوشی در ایران در یک دور بستهٔ تورمی گرفتار شده است. تا زمانی که عوامل بنیادین اقتصاد کلان از جمله نرخ ارز، ثبات لازم را پیدا نکنند و موانع ساختاری واردات مرتفع نشوند، نباید انتظار داشت قیمتها به سطوح مقرون به صرفه و در دسترس بازگردند. در شرایط کنونی، به نظر میرسد بازار به سمت تعادلی ناپایدار در قیمتهای بالا حرکت کرده است، تعادلی که در آن معاملات بیشتر بر محور نیازهای ضروری و سرمایهای متمرکز است.
انواع قیمت گوشی در بازار



