آیا رشد بورس تهران ادامه‌دار خواهد بود یا نشانه‌های ریزش مشاهده می‌شود؟
بورس تهران طی هفته‌های اخیر، بار دیگر در کانون توجه فعالان اقتصادی قرار گرفته است. نوسانات اخیر شاخص کل، پرسش‌های تازه‌ای را درباره مسیر پیش روی بازار سرمایه ایجاد کرده است؛ اینکه آیا رشد فعلی می‌تواند ادامه‌دار باشد یا بازار در آستانه اصلاح و ریزش قرار دارد؟
در حالی‌که برخی از سرمایه‌گذاران نگران جهش‌های هیجانی و بازگشت به روند نزولی هستند، گروهی دیگر معتقدند شرایط بنیادی شرکت‌ها و متغیرهای کلان اقتصادی هنوز از بازار سهام حمایت می‌کند. کاهش نسبت قیمت به درآمد، افت ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی، و ثبات نسبی در سیاست‌های اقتصادی از جمله عواملی هستند که به باور کارشناسان، مانع از افت شدید شاخص در کوتاه‌مدت خواهند شد.
با این حال، سایه متغیرهای غیراقتصادی و تصمیمات سیاست‌گذار همچنان بر فضای بازار سنگینی می‌کند. اکنون بورس در نقطه‌ای قرار گرفته که نه می‌توان آن را کاملا صعودی دانست و نه در وضعیت ریزشی. تداوم این تعادل شکننده، بیش از هر چیز به اعتماد سرمایه‌گذاران و ثبات تصمیم‌های اقتصادی در ماه‌های آینده وابسته است.
بورس از مزیت بلامنازع برای سرمایه‌گذاری در مقایسه با رقبا برخوردار است
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به پرسشی درباره تداوم روند صعودی شاخص بورس تهران اظهار کرد: «یکی از پرسش‌های رایج میان فعالان بازار سرمایه در حال حاضر، چگونگی تداوم رشد شاخص بورس است. من با اطمینان اعلام می‌کنم که در مقایسه بازار سرمایه با سایر بازارها، بورس به‌صورت بلامنازع از مزیت برخوردار است.»
این تصور که بورس بیش از حد مثبت شده، واقعیت ندارد
آقابزرگی افزود: «در حال حاضر، این ذهنیت در بازار شکل گرفته که بورس به‌صورت قابل توجهی صعودی شده و برخی از فعالان نسبت به این موضوع احساس نگرانی می‌کنند. با این حال، به اعتقاد من، این دیدگاه با واقعیت همخوانی ندارد. بر اساس آمار و ارقام، تا رئز گذشته (22 مهرماه)، شاخص کل بورس تنها حدود 11 درصد بازدهی کل به ثبت رسانده است.»
او ادامه داد: «هرچند این بازدهی را ناامیدکننده نمی‌دانم، اما رشد شاخص کل به‌گونه‌ای نبوده که برخی تصور می‌کنند بازار شاهد افزایشی شارپ و نگران‌کننده بوده است.»
شاخص کل بورس از بالاترین سطح خود در سال جاری، حدود 10 درصد پایین‌تر است
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: «شاخص کل بورس از بالاترین سطح خود در سال جاری، یعنی حدود سه میلیون و 300 هزار واحد، حدود 10 درصد کاهش یافته است. این وضعیت برای شاخص‌های هم‌وزن و آزاد شناور نیز کم‌وبیش مشابه است.»
آقابزرگی افزود: «بازار فرابورس نیز به‌طور کلی بازدهی مثبت پنج تا 6 درصدی را نشان می‌دهد. البته، نسبت به اوج شاخص فرابورس در اردیبهشت‌ماه سال جاری، حدود پنج تا 6 درصد بازدهی منفی ثبت شده است. با این حال، این میزان کاهش جای نگرانی ندارد.»
متغیرهای مهم بازار سرمایه می‌توانند در میان‌مدت به افزایش سود عملیاتی و سود خالص شرکت‌ها منجر شوند
آقابزرگی در ادامه اظهار کرد: «به‌طور کلی، با فرض ثبات شرایط اقتصادی و سیاسی-ژئوپلیتیکی، می‌توان گفت که بازار سرمایه از پتانسیل رشد برخوردار است.»
او افزود: «برای مثال، متغیرهایی نظیر کاهش ارزش دلاری بازار (به کمتر از 100 میلیارد دلار)، کاهش نسبت قیمت به درآمد (P/E)، و همچنین ظرفیت افزایش درآمد حاصل از فروش شرکت‌هایی که با نرخ ارز توافقی یا نزدیک به آن فعالیت می‌کنند، همگی از عواملی هستند که می‌توانند در میان‌مدت به افزایش سود عملیاتی و سود خالص این شرکت‌ها منجر شوند.»
شرایط بازار سرمایه به شرط پرهیز دولت از سیاست قیمت‌گذاری دستوری، مطلوب است
آقابزرگی تاکید کرد: «رشد بازار و اثرگذاری متغیرهای مهم بازار، مشروط بر این است که دولت سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری را اعمال نکند. در چنین شرایطی، می‌توان اذعان داشت که بازار سرمایه در وضعیت مطلوبی قرار دارد.»
انتظار افت شاخص کل تا محدوده 2.3 میلیونی وجود ندارد
او خاطرنشان کرد: «انتظار کاهش بیش از آنچه در سال جاری تجربه کردیم، به‌ویژه پس از جنگ 12 روزه و افت شاخص تا محدوده دو میلیون و 300 هزار واحد، وجود ندارد.»
انتظار می‌رود بازار سهام تا پایان سال شیب صعودی ملایمی داشته باشد
این کارشناس بازار سرمایه افزود: «از منظر کارشناسی، هم‌اکنون بازار در نقطه‌ای تقریبا تعادلی قرار دارد و می‌توان انتظار داشت که تا پایان سال، روند صعودی با شیب ملایم ادامه یابد.»
بازدهی 25 درصدی بازار سرمایه تا پایان سال و رسیدن شاخص کل بورس به محدوده 3.4 میلیونی در دسترس است
آقابزرگی اظهار کرد: «امید است که تا پایان سال جاری، بازار سرمایه حداقل بازدهی بیش از 25 درصد را به ثبت برساند. در حال حاضر، بازدهی کل بازار بین 10 تا 12 درصد است و در صورت تحقق بازدهی 25 درصدی، شاخص کل باید به محدوده سه میلیون و 300 تا سه میلیون و 400 هزار واحد بازگردد. این هدف با فرض ثبات شرایط کنونی، کاملا قابل دسترس است.»
او افزود: «با توجه به اینکه بازار سرمایه در مقایسه با سایر بازارها رشد قابل توجهی نداشته، احتمال ریزش نیز بعید به نظر می‌رسد. در واقع، حتی پتانسیل رشد نیز در این بازار مشاهده می‌شود و جای نگرانی وجود ندارد.»
امیدوارم عوامل غیراقتصادی، ذهنیت منفی نسبت به بازار سرمایه را تشدید نکند!
آقابزرگی ادامه داد: «در شرایطی که شاهد سکه 115 میلیون تومانی و دلار 115 هزار تومانی بوده‌ایم، چگونه می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه روند نزولی را تجربه کند؟»
این کارشناس بازار سرمایه در پایان تاکید کرد: «امیدوارم عوامل غیراقتصادی، ذهنیت منفی نسبت به بازار سرمایه را تشدید نکند.»