تحلیل سه عامل اصلی افزایش قیمت طلای جهانی: نگاه کارشناسی به آینده
جهش قیمت طلای جهانی طی ماه‌های اخیر، چشم‌انداز جذابی برای سرمایه‌گذاران ترسیم کرده؛ جذابیتی که به بازار طلا و سکه ایران هم سرایت کرده و موجب رشد بی‌سابقه تقاضا در این بازار شده است.
پیش‌بینی‌ها از روند پیش روی قیمت اونس طلا نیز از تداوم رشد این فلز گرانبها حکایت دارد و بر همین اساس سرمایه‌گذاران خرد و کلان در بازار طلای ایران را برای ورود به این بازار درخشان ترغیب کرده است. حتی اصلاح شب گذشته طلای جهانی هم سرمایه‌گذاران را ناامید نکرده و این بازار همچنان به امید آینده، با تقاضای بالا مواجه است.
۳ محرک اصلی قیمت طلای جهانی
بانک سرمایه‌گذاری آمریکایی گلدمن ساکس به‌عنوان یکی از مراجع اصلی ارزیابی و تخمین قیمت اونس طلا، گزارش قبلی خود درباره پیش‌بینی بازار طلا را تغییر داده و اعلام کرده است که قیمت هر اونس طلا تا پایان سال ۲۰۲۶ میلادی می‌تواند به حدود ۴۹۰۰ دلار برسد. این رقم در گزارش قبلی این گلدمن ساکس ۴۳۰۰ دلار برآورد شده بود.
تحلیلگران گلدمن ساکس، معتقد هستند که رشد مداوم تقاضا از سوی بانک‌های مرکزی، نگرانی از تداوم تورم جهانی و احتمال کاهش نرخ بهره در ایالات متحده سه عامل اصلی این روند صعودی خواهند بود.
افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی برای طلا
پیش‌بینی می‌شود بانک‌های مرکزی جهان تا پایان سال جاری میلادی، حدود ۸۰ تن و در سال ۲۰۲۶ نزدیک به ۷۰ تن طلا به ذخایر خود اضافه کنند. روند افزایشی خرید طلا از سوی بانک‌های مرکزی، بازتابی از تلاش کشور‌ها برای تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی و کاهش وابستگی به دلار آمریکا تلقی شده است.
گلدمن ساکس تاکید کرده است که خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی دیگر یک واکنش کوتاه‌مدت به بحران‌های مالی نیست، بلکه نشانه‌ای از یک تغییر ساختاری در ترکیب ذخایر جهانی است؛ تغییری که در بلندمدت می‌تواند از قیمت طلا حمایت کند.
خرید طلا به‌ویژه در کشور‌هایی که در تلاش هستند وابستگی کمتری به دلار آمریکا داشته باشند، افزایش داشته است؛ کشور‌هایی مانند چین، هند، ترکیه و روسیه در صدر فهرست خریداران عمده طلا قرار داشته‌اند و تقاضای آنها نقش چشمگیری در رشد بهای این فلز گرانبها ایفا کرده است.
تضعیف ارزش دلار از مسیر نرخ بهره در اقتصاد آمریکا
از سوی دیگر، کارشناسان گلدمن ساکس تاکید کرده‌اند که زمان‌بندی کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو عامل تعیین‌کننده‌ای در مسیر آینده طلا خواهد بود. به گفته آنان، اگر بانک مرکزی آمریکا زودتر از انتظار، اقدام به کاهش نرخ بهره کند یا ارزش دلار تضعیف شود، قیمت طلا می‌تواند از سطح فعلی پیش‌بینی‌شده یعنی ۴۹۰۰ دلار نیز بالاتر برود.
اما در مقابل، اگر سیاست‌های انقباضی پولی در اقتصاد ایالات متحده ادامه یابد یا دلار آمریکا دوباره تقویت شود، می‌تواند آهنگ رشد قیمت طلا را کند کرده و تحقق این پیش‌بینی را به تعویق بیندازد.
اهمیت تورم جهانی برای قیمت اونس طلا
چشم‌انداز گلدمن ساکس از بازار جهانی طلا بیش از هر زمان دیگری به سیاست‌های پولی ایالات متحده، رفتار بانک‌های مرکزی و جهت‌گیری جریان سرمایه‌های جهانی گره خورده است؛ عواملی که می‌توانند مسیر این فلز زرد را در سال‌های پیش رو تعیین کنند.
از افزایش یا کاهش ریسک‌های سیاسی و نظامی در سراسر جهانی گرفته تا تغییرات در اقتصاد‌های بزرگی نظیر آمریکا و چین، افزایش و کاهش تعرفه‌های واردات و نظایر آنها می‌تواند تورم جهانی را دستخوش تحول کند که اثر آن در تقاضای طلا و قیمت اونس مشهود خواهد بود.
این دست از پیش‌بینی‌ها تنها مختص گلدمن‌ساکس نیست و از سوی نهاد‌های مالی و گزارشگری دیگری نیز ارقام بالایی حتی تا ۱۰۰۰ دلار بالاتر از پیش‌بینی‌های گلدمن ساکس اعلام شده است. می‌توان گفت که در مجموع، پیش‌بینی‌های کارشناسی نهاد‌های مالی جهانی بر سر تداوم روند صعودی اونس طلا در میان‌مدت و بلندمدت، تفاهم دارند. اما این روند‌ها در بازار طلا و سکه ایران چه اثری خواهند داشت؟
رشد ۲.۶۳ درصدی طلای ۱۸ عیار در یک هفته
تجربه هفته جاری نشان داد، رشد اونس جهانی طلا به قدری قوی بوده که اهرم سنتی بازار طلا و سکه یعنی دلار را به راحتی کنار زده و آثار آن را در تعیین مسیر قیمت‌ها، کاهش داده است. ورود بازارساز برای کنترل قیمت دلار، طلا و سکه طی هفته جاری، افت و خیز‌های زیادی را در بازار ایجاد کرد، اما در نهایت، این بازار بود که بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا دوباره در مسیر افزایشی قرار گرفت. به این ترتیب هر گرم طلای ۱۸ عیار طی یک هفته رشد ۲۹۲ هزار تومانی (۲.۶۳ درصد) را ثبت کرد. اما آیا بازار طلا همچنان افزایشی خواهد ماند و مهار خود را به بازار جهانی می‌سپارد؟ کارشناسان در این باره چه می‌گویند؟
بازار طلا به اونس و دلار چشم دوخته است
سهراب اشرفی، فعال و کارشناس بازار طلا درباره چشم‌انداز این بازار می‌گوید: «روند کاهشی قیمت در بازار طلا بستگی به قیمت جهانی طلا و قیمت دلار دارد. باید دید اونس جهانی طلا بعد از این چه رفتاری خواهد داشت و قیمت دلار در چه کفی قرار می‌گیرد. اما اگر پیش فروش سکه تداوم داشته باشد در کم کردن حباب سکه کمک بزرگی می‌کند.»
احتمال افزایش قیمت طلا بیشتر از کاهش آن است
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر نیز به پیش‌بینی‌های قبلی اتحادیه طلا مبنی بر اونس طلا ۴۰۰۰ دلاری تا پایان سال میلادی اشاره کرده و می‌گوید: «این پیش‌بینی تا کنون درست بوده و بازار‌های جهانی همچنان در حال افزایش قیمت هستند.» او تاکید می‌کند، در ایران، به دلیل نوسانات تورمی و ارزی، افزایش قیمت‌ها بیشتر از بازار‌های جهانی بوده است.
کاهش استخراج طلا و افزایش هزینه تولید، محرک قیمت‌ها در بازار طلاست
بذرافشان همچنین عامل دیگری را نیز به دلایل رشد قیمت طلا اضافه کرده است؛ او معتقد است، کاهش استخراج طلا در جهان و افزایش هزینه‌های تولید از عوامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت طلاست. این عوامل باعث می‌شود احتمال افزایش قیمت طلا در آینده بیشتر از کاهش آن باشد.
نوسان قیمت طلا در بازه ۱۲ تا ۱۶ میلیون تومان صورت می‌گیرد
هاتف شاملو، کارشناس بازار‌های مالی می‌گوید: «در صورت تثبیت نرخ دلار در سطح ۱۲۵ هزار تومان و اونس جهانی طلا در محدوده ۴ هزار دلار، سقف کوتاه‌مدت قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار حدود ۱۲ میلیون تومان خواهد بود. او افزود در بازه ۶ تا ۸ ماه آینده، هدف قیمتی طلا ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برآورد می‌شود.»
سقف کوتاه‌مدت سکه ۱۲۰ میلیون تومان است
درخصوص بازار سکه، شاملو سکه امامی را شاخص اصلی حرکت بازار می‌داند و می‌گوید: «هدف کوتاه‌مدت آن ۱۲۰ میلیون تومان است، در حالی که در میان‌مدت می‌توان انتظار رشد تا ۱۵۰ میلیون تومان و در افق یک‌ساله تا ۲۰۰ میلیون تومان را داشت!»
کاهش قیمت طلا به افت اونس و ریزش دلار وابسته است
این کارشناس بازار سرمایه افزود: «اگر دلار تا ۱۱۰ هزار تومان کاهش یابد و اونس به ۳۸۰۰ دلار عقب‌نشینی کند، طلای ۱۸ عیار می‌تواند تا ۱۰ میلیون تومان افت کند.» شاملو با بیان اینکه، زور بازارساز به قیمت‌ها نمی‌رسد. در شرایط فعلی هیچ نشانه‌ای از کاهش قیمت اونس جهانی طلا مشاهده نمی‌شود.
تجمیع نظر کارشناسان نیز حاکی از چشم‌انداز افزایشی بازار طلا به‌ویژه با تکیه بر روند اونس طلای جهانی است؛ به ویژه اینکه پول‌های قوی نیز وارد این بازار شده‌اند. در این بین، نگاهی به نمودار و خط روند قیمت طلا نشان می‌دهد که این فلز گرانبها هیچ‌گاه مسیر نزولی طولانی‌مدت نداشته و افت قیمت در برخی مواقع نیز به دلیل لزوم اصلاح قیمتی رخ داده و موقتی بوده است.
همین سیگنال‌ها و بررسی‌ها این احتمال مهم را مطرح می‌کنند که افق پیش روی اونس طلا صعودی خواهد بود و به تبع آن، بازار طلا و سکه داخلی هم رشد خواهد داشت. به این ترتیب، بازار‌های طلا و سکه فعلا با هجوم متقاضیان رو‌به‌رو خواهند بود.