شکست بازار مسکن در رقابت با بازارهای موازی / چرا سرمایهگذاران از بازار مسکن فراری شدهاند؟
بازار مسکن طی سالهای اخیر به ویژه در سال جاری، دچار رکود عمیقی شده است و خریداران و سرمایهگذاران تمایلی برای ورود به این بازار نشان نمیدهند. کاهش حجم معاملات و انتظار برای تغییرات اقتصادی و سیاسی، فضای بازار مسکن را در حالت بلاتکلیفی نگه داشته است. با این همه، این پرسش مطرح میشود که علت اصلی این بیمیلی چیست و آیا این روند در ماههای آینده تغییر خواهد کرد؟
مردم از ورود جدی به بازار مسکن خودداری کردهاند
منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن مطرح کرد: «هر چه به انتهای سال ۱۴۰۳ نزدیک میشویم، یک فرضیه تایید میشود؛ اینکه مردم، چه به عنوان سرمایهگذار و چه به عنوان مصرفکننده در حوزه ملک و آپارتمان، از ورود جدی به بازار خودداری کردهاند.»
او توضیح داد: «این امر میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما عمده دلایل آن به انتظارات ممتد و پیدرپی، هم از لحاظ سیاسی و هم اقتصادی برمیگردد.»
انتظارات مردم از بازار مسکن عملی نشد
غیبی افزود: «در واقع، این انتظارات نوعی امید را در میان اقدامکنندگان برای خرید آپارتمان ایجاد میکرد که ماه به ماه تمدید میشد؛ امید به گشایش، هموارسازی، تعادلسازی و رفع نگرانیها از حوزه سرمایهگذاری یا حتی خرید آپارتمان. اما هیچکدام از این انتظارات در ماههای مختلف به تثبیت نهایی نرسید.»
این کارشناس بازار مسکن درباره عوامل اثرگذار در رکود این بازار اظهار کرد: «در بعد اقتصادی، عوامل مختلفی که پیشتر به آنها اشاره کردیم، دست به دست هم دادند و به این نتیجه رسیدیم که سال ۱۴۰۳ در حوزه اقتصاد مسکن، یک بیعملی در اقدام به خرید و سرمایهگذاری ایجاد شده است.»
او درباره سرمایهگذارینکردن مردم در بازار مسکن توضیح داد: «این فرآیند باعث شد که مردم حتی از سپردههای بانکی خود که قاعدتا در اولویتهای دوم و سوم سرمایهگذاری قرار داشتند، خارج نشوند و به حوزه مسکن نیاورند.»
بیعملی و بیمیلی سرمایهگذاران به دلیل سوددهی بیشتر بازارهای موازی است
این کارشناس بازار مسکن بیان کرد: «به عنوان مثال، مردم اینگونه فکر میکردند که با در اختیار داشتن سرمایهای یک میلیاردی، میتوانند در بازارهای دیگر با این میزان سرمایه، ماهانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان سود دریافت کنند.»
او افزود: «بنابراین طبیعی است که دست به خرید یا سرمایهگذاری در حوزه مسکن نزدهاند؛ چرا که بازار مسکن نه سوددهی داشت و نه امکان نقدشوندگی سریع دارد.»
از دی ماه به بعد، شاهد بازگشت تدریجی سرمایهگذاران بودهایم
غیبی بیان کرد: «مسالهای که در ادامه میتواند خود را نشان دهد این است که این دوره انتظار، هم به لحاظ روانی و هم به لحاظ اقتصادی، به پایان خواهد رسید و ورود سرمایهگذاران و خریداران، از دیماه به بعد همانطور که قابل مشاهده است، به تدریج و بهصورت ممتد خود را در بازار مسکن نشان خواهد داد.»
وی اضافه کرد: «این امر میتواند هیجان سرمایهگذاری و خرید را به بازار بازگرداند و تاثیراتی بر قیمتها و شرایط بازار داشته باشد. از سوی دیگر، هر چه بازارهای موازی به تثبیت و تعادل برسند، به همان میزان آرامش در حوزه خرید و سرمایهگذاری در بازار مسکن بیشتر نمایان خواهد شد.»
غیبی درباره چگونگی ورود دوباره مردم به بازار مسکن توضیح داد: «این وضعیت میطلبد که با برنامهریزی و سیاستهای اقتصادی مناسب، مردم را به خریدهای امن و مصرفی خود هدایت کنیم و امیدهایی که در جوامع داخلی و بینالمللی، مردم را به حالت بلااثر و بلااقدام گذاشته، رها کنیم تا با امنیت نسبت به سرمایهگذاری و خرید ملک خود اقدام نمایند.»