وام ودیعه مسکن ۴۰۰ میلیون تومانی کارآمد است؟

شورای عالی مسکن در تازهترین تصمیم خود برای حمایت از مستاجران کمبرخودار، پرداخت وام قرضالحسنه تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان را برای دهکهای اول تا چهارم جامعه تصویب کرده است.
جزئیات وام ودیعه مسکن ۴۰۰ میلیون تومانی
این مصوبه در جلسه اخیر شورای عالی مسکن به تصویب رسید و منابع مالی آن از محل بند «ث» تبصره ۱۵ قانون بودجه ۱۴۰۴ و با تخصیص ۲۰ هزار میلیارد تومان تامین خواهد شد. همچنین مبلغ تسهیلات این وام برای سایر دهکها ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
براساس گزارشها، این وام نیز به خانوادههایی که تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی، بنیاد شهید و دیگر نهادهای حمایتی هستند یا بهطور کلی مالکیت مسکن ندارند.، پرداخت میشود. با این وجود، هنوز جزئیاتی درباره مدت زمان بازپرداخت و نحوه ضمانت آن مشخص نشده است.
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی بیان کرده، دولت در تلاش است این وامها را پیش از آغاز فصل نقل و انتقالات به متقاضیان پرداخت کند.
مبلغ وام ودیعه مسکن چه تغییری کرده است؟
وام ودیعه مسکن برای شهر تهران در سال ۱۴۰۰ با مبلغ ۷۰ میلیون تومان تعیین شده بود. این وام با نرخ سود ۱۳ درصد و بازپرداخت پنج ساله به متقاضیان پرداخت میشد. اقساط ماهانه آن حدودا یک میلیون و ۵۹۲ هزار و ۷۱۵ تومان بود و سود کل آن به ۲۵ میلیون و ۵۶۲ هزار و ۹۰۷ تومان میرسید. با این حال، مبلغ این وام با نرخهای رایج ودیعه در بازار اجاره همپوشانی نداشت و برای رهن واجاره مسکن ناکافی بود.
در سال ۱۴۰۱ مبلغ وام برای شهر تهران به ۱۰۰ میلیون تومان افزایش یافت؛ با این حال، نرخ سود آن به ۱۸ درصد رسید. مدت بازپرداخت این وام همچنان پنج ساله باقی ماند. نکته قابل توجه این است که در حالی که مبلغ وام تنها کمتر از ۴۳ درصد افزایش یافته بود، سود کل آن به ۵۲ میلیون و ۳۶۰ هزار و ۵۶۵ تومان رسید؛ رقمی که افزایش بیش از ۱۰۰ درصد در میزان سود پرداختی را نشان میدهد. اقساط ماهانه نیز به دو میلیون و ۵۳۹ هزار و ۳۴۳ تومان افزایش پیدا کرد.
در سال ۱۴۰۲، مبلغ وام دو برابر شد و به ۲۰۰ میلیون تومان رسید. سود این وام نیز به ۲۳ درصد افزایش یافت و مدت بازپرداخت همچنان پنج ساله باقی ماند. همچنین، اقساط ماهانه وام حدود پنج میلیون و ۶۳۸ هزار و ۹۴ تومان و سود کل آن حدود ۱۳۸ میلیون و ۲۸۶ هزار و ۶۴۰ تومان برآورد شد.
بهعبارت دیگر، مستاجری که این وام را دریافت میکرد، باید در مجموع حدود ۳۳۸ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۶۵۳ تومان به بانک بازپرداخت میکرد. بنابراین، در حالیکه مبلغ وام ۱۰۰ درصد افزایش یافته بود، مجموع اقساط و سود این وام، حدودا ۱۶۲ درصد رشد کرد. نکته قابل تامل آن است که متقاضی دریافت کننده وام، باید ۴۶ درصد مبلغ کل وام را بهعنوان سود به بانک پرداخت میکرد.
سال ۱۴۰۳ مبلغ وام تغییری نکرد
در سال ۱۴۰۳ تغییری در مبلغ، سود و مدتزمان بازپرداخت وام ودیعه مسکن ایجاد نشد و مشابه سال ۱۴۰۲ به متقاضیان پرداخت میشد. با این حال، در پایان سال مشخص شد که این وام در سال 1404 به مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان افزایش خواهد یافت.
محاسبات نشان میدهد که مجموع سود و اقساط وام ۳۰۰ میلیونی حدود ۲۰۷ میلیون و ۴۲۸ هزار و ۴۸۰ تومان برآورد میشود. به این ترتیب، اقساط ماهانه این وام هشت میلیون و ۴۵۷ هزار و ۱۴۱ تومان خواهد بود. به عبارتی، مبلغ نسبت به سال قبل ۵۰ درصد و سود آن نیز مشابه مبلغ وام ۵۰ درصد افزایش یافته است.
با این حال باید در نظر داشت که وام گیرنده، باید ۶۹ درصد مبلغ اولیه وام را به بانک برگرداند که رقم بسیار بالایی بهنظر میرسد. بنابراین این وام بازدارندگی لازم را نداشته و تنها باری بر دوش مستاجران است.
در نهایت دولت جدید وام ودیعه ۴۰۰ میلیونی را برای دهکهای اول تا چهارم جامعه به تصویب رساند که با توجه به افزایش ۱۰۰ میلیونی و قرضالحسنه بودن این وام، تا حدودی دریافت آن منطقی بهنظر میرسد.
با این حال باید منتظر ماند تا مدت زمان بازپرداخت و میزان کارمزد آن مشخص شود. با این وجود اگر این وام، در مدت زمان مناسب و با بازپرداخت بالا به مستاجران متقاضی پرداخت شود، به یک نقطه عطف در سیاستهای حمایتی دولت تبدیل خواهد شد.
به نظر میرسد دولت جدید در حال تغییر سیاسیتهای اقتصادی در زمینه اقتصاد مسکن است، سیاستهایی که در دوره وزارت سابق، با وجود شعارهای فراوان هیچگاه محقق نشد.