دلایل عدم رشد سبدهای سهام
حال خوش بازار سرمایه روزهای گذشته در شرایطی به رشد نماگرها منتهی شد که همچنان ارزش دلاری بازار تفاوت زیادی با سقف‌های تاریخی گذشته بازار دارد. در حالی روز گذشته ارزش دلاری بازار به ۱۲۹میلیارد دلار رسید که این متغیر در سقف اردیبهشت‌ماه حدود ۲۰۰میلیارد دلار بوده است. درحال حاضر ارزش دلاری بازار با ششمین روز اسفندماه سال ۱۴۰۱ برابری می‌کند. تفاوت در ارزش دلاری بازار با سقف‌های تاریخی را می‌توان در سبد سرمایه‌گذاران جستوجو کرد.
با وجود رشد نمادها از آبان‌ماه سال جاری و حرکت شاخص به سوی سقف ۲میلیون و ۹۰۰هزار واحدی، بازدهی برخی نمادها آن‌طور که شاید و باید کافی نبوده است. این تناقض آشکار، به گفته کارشناسان، ریشه در متغیرهای مختلفی دارد؛ در واقع در شرایطی که شاخص کل رشد می‌کند، برخی از سهم‌ها به دلیل وضعیت بنیادی ضعیف یا تغییرات در ساختار نقدینگی، رشد کافی ندارند.
سیاست‌هایی چون افزایش نرخ توافقی ارز و احتمہال تک‌نرخی شدن آن می‌تواند چشم‌انداز بهتری برای شرکت‌ها و در نهایت برای بازار رقم بزند. با‌این‌حال، بازدهی بازار نیازمند پایداری و کاهش هیجانات است؛ چرا که رشد سریع ممکن است به اصلاح‌های شدید منجر شود. آنچه اکنون برای سرمایه‌گذاران اهمیت دارد، درک بهتر رفتار صنایع مختلف و تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر آنهاست. در این میان، کاهش ریسک‌های خارجی و جریان یافتن نقدینگی به سوی نمادهای کوچک‌تر نیز نشان‌دهنده تعادل جدیدی در بازار است؛ تعادلی که اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند به بهبود بازدهی سبدهای سهام منجر شود.
ارزش دلاری بازار سرمایه به طور معمول تحت‌تاثیر عوامل مختلفی مانند تغییرات نرخ ارز، میزان سرمایه‌گذاری خارجی و عملکرد کلی شرکت‌های حاضر قرار دارد. روند صعودی ارزش دلاری نشانه‌ای از افزایش ارزش شرکت‌ها به دلار است که می‌تواند ناشی از افزایش قیمت سهام یا رشد ارزش ریالی شرکت‌ها و تقویت نرخ ارز باشد. در مقابل، کاهش ارزش دلاری به تضعیف بازار یا نوسانات نرخ ارز اشاره دارد. بر‌اساس داده‌های نمودار از دی‌ماه سال ۱۴۰۱تا اواسط اسفندماه روند ارزش دلاری نزولی بوده که دلیل آن را می‌توان در افزایش نرخ ارز بازار آزاد جستوجو کرد. با این وجود همزمان با بازگشت اقبال سرمایه‌گذاران به بازار از اسفندماه ۱۴۰۱تا اردیبهشت‌ماه سال گذشته و فتح قله جدید ۲میلیون و ۵۳۵هزار واحدی، شاهد رشد ارزش دلاری بازار بودیم. پس از فروکش کردن موج صعودی و آغاز دوران رکودی به دلیل اجرای سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی، روند کاهش ارزش دلاری بازار آغاز شد. در این مدت تغییر در سیاست بانک مرکزی در خصوص نرخ بهره یا کنترل‌های ارزی، نوساناتی در ارزش دلاری بازار ایجاد کرد و از آبان‌ماه سال جاری، همزمان با رشد بازار، روند صعود ارزش دلاری مجددا کلید خورده است. با توجه به اختلاف این متغیر با سقف‌های گذشته، تداوم رشد آن دور از انتظار نخواهد بود.
دلایل عدم رشد سبدهای سهام
مهدی کاردان، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت بازار روز گذشته اظهار کرد: روز یکشنبه شاخص کل برای دومین مرتبه محدوده ۲میلیون و ۸۷۱هزار واحدی را فتح کرد. این محدوده یک مقاومت ضعیف در تاریخچه تکنیکال شاخص کل بود. شاخص کل بورس از پنجمین روز آبان‌ماه تا روز گذشته رشد حدود ۴۵درصدی را تجربه کرده است. با بررسی بازدهی صنایع گوناگون می‌توان اظهار کرد که صنایع مختلف نسبت به شاخص کل بازدهی مطلوبی را کسب کردند. با توجه به رشد صنایع گوناگون، بسیاری از سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه از شرایط سبد سهام خود اعلام نارضایتی می‌کنند و ضرر‌های وارده به آنها جبران نشده است. دلیل این امر به متغیرهای گوناگونی مانند زمان ورود و خروج در بازار را می‌توان نام برد.
این کارشناس بازار ادامه داد: در بازارهای مالی نسبتی به نام نسبت اهرمی وجود دارد. نسبت اهرمی نامتقارن نشان می‌دهد در صورتی که در معامله ۵۰درصد ضرر به دست آید، برای جبران آن نیاز به بازدهی ۱۰۰درصدی است. در این موضوع شکی نخواهد بود که شاخص کل در اکثر مواقع نمی‌تواند منعکس‌کننده وضعیت بازار باشد، اما موضوع نسبت اهرمی نامتقارن و نقاط ورود و خروج متغیرهایی هستند که با کمک آنها می‌توان دلیل عدم رشد سبد سهام خود را بهتر شناسایی کرد. شرایط فعلی بازار با توجه به ارزش معاملات و ورود پول حقیقی به صندوق‌های سهامی مساعد است و هرچه رشد بازار سرمایه با سرعت کمتری دنبال شود، هیجانات کاذب رشدی یا ریزشی نیز کمتر خواهد بود.
حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه، وضعیت بازار را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: روز گذشته معامله‌گران با بازار شناور و درجریانی مواجه بودند. با توجه به انتشار اخبار گوناگون هفته‌های گذشته، از توییت مثبت وزیر امور اقتصادی و دارایی تا اتمسفر مثبت برخی صنایع و سرایت پیدا کردن آن به کلیت بازار، همه موجب شد بازار با روی خوش به استقبال هفته جاری برود. با این وجود با تجربه روزهای مثبت چندروزه، برخی معامله‌گران تصمیم به شناسایی سود کرده و دست به دست شدن سهام بازار در معاملات روزهای گذشته به‌وضوح دیده می‌‌شد. این کارشناس بازار ادامه داد:
نکته حائز اهمیت روند روزهای گذشته بازار بازگشت اقبال به نمادهای کوچک‌تر بازار بود. در واقع افزایش نرخ توافقی ارز و تصمیم دولت به تک‌نرخی کردن نرخ ارز بازار را تحت‌تاثیر قرار داد و انتظار می‌رود با انعکاس اثر رشد نرخ ارز بازار توافقی در گزارش شرکت‌ها به تثبیت روند بازار بینجامد. در صورتی که سیاست تک‌نرخی کردن نرخ ارز به شیوه فعلی تداوم پیدا کند، انتظار رشد نماگرهای اصلی بازار دور از ذهن نخواهد بود، چرا که جریان یافتن نقدینگی از سهام شاخص‌ساز به نمادهای کوچک‌تر ملموس است. از طرفی در شرایط فعلی، بورس با ریسک خارجی روبه‌رو نبوده و دست سرمایه‌گذاران را در تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری باز گذاشته است.
این کارشناس بازار افزود: با توجه به نزدیک شدن به پایان سال، اوراق بدهی مانند اخزاها برای دولت اهمیت بیشتر پیدا می‌کند. از این رو با وجود شرایط خوبی که در بازار حاکم است، تاثیرگذاری افزایش نرخ اوراق اخزا چندان قابل‌توجه نخواهد بود.
